Ελληνική η πρωτογλώσσα και μητέρα των γλωσσών

Παρασκευή 30 Δεκεμβρίου 2011

«Η πρωτογλώσσα ελληνική, κοινή μητέρα όλων,
όλων των άλλωνε γλωσσών κι ακόμ’ οι επιστήμες,

μιλούνε με τα χείλη της και θα μιλούν αιώνια

γιατί στ’ αλήθεια οι λέξεις της σε αιτιώδη σχέση
και σε συνάρτηση μ’ αυτό βρίσκονται που δηλώνουν
κι είναι το νόημα διαυγές και αλληλοσυνδεμένο […]
Όλων των άλλων των λαών της Γηραιάς Ηπείρου
οι γλώσσες Ελληνογενείς κόρες της πρωτογλώσσας…».
Βασίλη Λαμνάτου «Αιγηίς» (στ. 264-272)

Η γλώσσα είναι το κατ’ εξοχήν γνώρισμα του ανθρώπου, το δώρο με το οποίο τον προίκισε ο Δημιουργός. Μέσω αυτής ο άνθρωπος βάζει σε τάξη το χάος τής γύρω του πραγματικότητας, συλλαμβάνει, μορφοποιεί και εκφράζει κάθε εκδήλωσή του. Συνάμα απεγκλωβίζεται από την ατομικότητά του και συναντά τον συν-άνθρωπο και συν-ομιλεί. Η γλώσσα, σε πρώτο στάδιο, αποτελεί το υπαρξιακό στοιχείο του ομιλούντος και είναι δηλωτικό της προσωπικότητας του. Σε ένα δεύτερο στάδιο τα γλωσσικά σύμβολα μεταφέρουν και αποκαλύπτουν με τον πιο εύγλωττο τρόπο το ήθος, το ύφος και την ιστορία κάθε λαού καθώς και τη φυσιογνωμία κάθε φυλής. Λαοί που έχασαν τη γλώσσα τους έπαψαν να υπάρχουν, αφού σύμφωνα με τη ρήση του Λένιν: «Αν θέλεις να εξαφανίσεις ένα λαό εξαφάνισε τη γλώσσα του». Μακράν, επομένως, κάθε «βέβηλη» άποψη των τεχνοκρατών, οι οποίοι θέλουν τη γλώσσα ένα απλό και χρηστικό εργαλείο.  Με βάση τη αναμφισβήτητη θέση ότι η γλώσσα είναι καθοριστικό στοιχείο τόσο της προσωπικότητας του ανθρώπου, όσο και της φυσιογνωμίας ενός λαού, η Unesco καθόρισε ως Παγκόσμια Ημέρα Μητρικής Γλώσσας την 21η Φεβρουαρίου, θεωρώντας τη γλώσσα ως το πλέον πολύτιμο και ανεκτίμητο πλούτο ενός λαού.

    Αν όλα αυτά ισχύουν για τις γλώσσες του κόσμου, τι θα μπορούσε να υποστηρίξει κανείς για την ελληνική, που δεν είναι μόνο εθνική, αλλά έχει παγκόσμια και οικουμενική σημασία. Για την ελληνική γλώσσα, η οποία εξαγιάστηκε με τον εναγκαλισμό της Ορθοδοξίας. Την αλήθεια αυτή διακηρύσσει ο ιστορικός Κων/νος Παπαρρηγόπουλος: «Τα πάντα είχον προπαρασκευασθεί ίνα δια της Ελληνικής γλώσσης λαλήση το Πνεύμα το Άγιον».

    Τιμώντας την Παγκόσμια Ημέρα της Μητρικής Γλώσσας (21 Φεβρουαρίου), ως Έλληνες, πέραν κάθε σοβινιστικής μεγαλομανίας και υπεροψίας, μακράν κάθε εθνικιστικής εξάρσεως, αλλά και πέραν πάσης συμπλεγματικής τοποθετήσεως, αίσθησης υποτέλειας και ξενομανίας απέναντι σε ζωτικά εθνικά ζητήματα, καλούμεθα να υψώσουμε το Ελληνικό Ανάστημά μας και, στηριγμένοι σε μια πανθομολογούμενη και επιστημονικά τεκμηριωμένη  αποτίμηση των πραγμάτων -μέσα από τη δύναμη και την αλήθεια που κρύβουν οι αριθμοί-, να παρουσιάσουμε το μεγαλείο της γλώσσας μας, αφού κατά τον Κικέρωνα «Ει Θεοί διαλέγονται, τη των Ελλήνων γλώττη χρώνται».

    Στο μεγαλόπνοο έργο του Η Oικουμενική Διάσταση της Ελληνικής Γλώσσης (Θεσσαλονίκη 2001), σε 1712 σελίδες πυκνογραμμένες σελίδες μεγάλου σχήματος, ο Αριστείδης Κωνσταντινίδης καταγίνεται με την ετυμολογία των λέξεων. Ο συγγραφέας, στηριζόμενος όχι σε προσωπικές εκτιμήσεις και ερμηνείες, αλλά στο τι αναγνωρίζουν οι Άγγλοι και Αμερικανοί ως ελληνικής προέλευσης λέξεις στα εγκυρότερα λεξικά τους, καταδεικνύει την ακριβή εικόνα της τεράστιας και για τούτο ασύλληπτης ελληνικής επίδρασης. Ο πίνακας ενδεικτικός «για του λόγου το αληθές». (Πηγή: http://abnet.agrino.gr). Για να δείτε τον πίνακα πατήστε εδώ.

       

    Γιγάντιο το έργο της διαπρεπούς και με διεθνή φήμη φιλολόγου Άννας Τζιροπούλου – Ευσταθίου μέσα από την τριλογία της: Αρχικά το βιβλίο με τίτλο Πώς η ελληνική Γονιμοποίησε τον Ευρωπαϊκό λόγο (Νέα Θέσις, Αθήνα 1995). Και στη συνέχεια τα δύο ογκώδη μεγάλου σχήματος έργα της Πώς η Ελληνική γονιμοποίησε τον Παγκόσμιο Λόγο (γ΄ εκδ., Γεωργιάδης, Αθήνα 2003, σ. 684) και Ο εν τη λέξει Λόγος (β΄ εκδ., Γεωργιάδης, Αθήνα 2006, σ. 810). Στο δεύτερο βιβλίο της η κορυφαία φιλόλογος  μελετά την ιστορία και την πορεία της ελληνικής γλώσσας και δευτερευόντως της λατινικής και των λατινογενών γλωσσών και παραθέτει ένα επτάστηλο ευρωπαϊκό λεξικό αποδεικνύοντας ότι από τα ελληνικά έχουν προέλθει τα λατινικά, τα γαλλικά, τα ιταλικά, τα ισπανικά, τα αγγλικά, τα γερμανικά. Στο τρίτο βιβλίο της ετυμολογεί τις ελληνικές λέξεις, αφού τις χωρίσει σε κατηγορίες (όργανα σώματος, αισθήσεις, νόμος, πόλεμος και  ειρήνη, Μούσαι, περί καλλυντικών και κοσμημάτων, χειρουργικά-ιατρικά εργαλεία, ασθένειαι, φυτά και άνθη, οικολογικά, ερπετά έντομα κ.λπ.) και μέσα από την παράθεση αρχαίων ελληνικών κειμένων και την αναγωγή τους στην νεοελληνική, αποδεικνύει την ελληνική τους ρίζα, αποσείοντας το φάντασμα του ινδοευρωπαϊσμού.                             

    Η εθνική ευγνωμοσύνη και μόνο αξίζει σε τέτοια έργα, ατόφια ελληνικά, έργα επικού μεγαλείου!!!

    Είναι πέραν πάσης αμφισβητήσεως, ότι η ελληνική είναι μια δύσκολη γλώσσα, που μιλιέται από λίγους στον πλανήτη μας. Η λέξη "ελληνισμός της διασποράς" αυθόρμητα παραπέμπει στους μετανάστες της Γερμανίας, της Αμερικής, του Καναδά και της Αυστραλίας. Κι όμως το ελληνικό αλφάβητο, εδώ και πολλά χρόνια, ταξιδεύει σε όλες τις ηπείρους -μόνο στην Aλάσκα δεν έχει φτάσει. Πολλά είναι τα ακαδημαϊκά, δημόσια και ιδιωτικά ιδρύματα που παρέχουν μαθήματα της ελληνικής γλώσσας στο εξωτερικό. Ενδεικτικός ο κατωτέρω πίνακας. (Πηγή: http://abnet.agrino.gr). Για να δείτε τον πίνακα πατήστε εδώ.

    
    Μπροστά στον συγκεντρωτικό τούτο πίνακα ο άνθρωπος αναριγεί σύσσωμος, ο νους ιλιγγιά και το μόνο που κατορθώνει να αναφωνήσει είναι: «Ελλάδα είναι όλη η γη». Οι Έλληνες κατέχουν την ηγεμονία του πολιτισμού της ανθρωπότητας.

    Αρχή και τέλος του κειμένου ο ύμνος στην Ελλάδα, μέσα από το μεγαλόπνοο αριστουργηματικό έπος των 1000 περίπου δεκαπεντασυλλάβων στίχων, του Ελληνολάτρη και Ελληνόψυχου Βασίλη Λαμνάτου:

«Πίσω στ’ αχνά και σκοτεινά και βαθιοθολωμένα,

ταχιά γοργοπεράσματα του χρόνου του φθορέα,

βρίσκονται και αντιστέκονται του Ελληνισμού τ’ αχνάρια,

ολόρθα κι άσβηστα μαζί και μαρτυρούν και λένε:

χιλιάδες χρόνια βρίσκεται Ελλάδα πρωτοπόρα

της γλώσσας, του πολιτισμού, της αρετής, της γνώσης».

«Αιγηίς» (στ. 641-646)

Το άρθρο αυτό, το οποίο γράφτηκε από τη Μεταξούλα Μανικάρου, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Μητρικής Γλώσσας (21 Φεβρουαρίου), δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Νέοι Καιροί, Αγρίνιο, 27 Φεβρουαρίου 2006.
Αφιερώνεται στη μνήμη του ελληνολάτρη και ελληνόψυχου Βασίλη Λαμνάτου.

Aλέξανδρος Παπαδιαμάντης στα 100 χρόνια από το θάνατό του

Μια παρουσίαση του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη στα 100 χρόνια από το θάνατό του (8ο συνέδριο ΕΕΠΤ-ΔΠΤΕ, "Το ψηφιακό σχολείο", Πειραιάς 22 & 23 Οκτωβρίου 2011).

Δείτε το πρόγραμμα του συνεδρίου εδώ. 

Για να διαβάσετε το κείμενο της παρουσίασης, πατήστε εδώ.  

View more presentations from Metaxoula

Ψηφιακή αφήγηση

Στο πλαίσιο του μαθήματος «Εργαλεία ψηφιακής αφήγησης» (στο ΠΑΚΕ Πάτρας, 2011) δημιουργήσαμε ένα video, έχοντας ως στόχο να αφηγηθούμε μια ιστορία χρησιμοποιώντας ψηφιακά εργαλεία. Χρησιμοποιήσαμε το λογισμικό Windows Movie Maker, που μας βοηθά να δημιουργήσουμε, να επεξεργαστούμε και να χρησιμοποιήσουμε τις ταινίες που έχουμε κατασκευάσει.
Βήμα 1ο: Περιγραφή του video
Είδος αφηγήματος: επεξηγηματικό
Πλαίσιο / περιβάλλον: αξιοποίηση στη τάξη για τη διδασκαλία της βιοεργογραφίας του ποιήματος του Κ. Π. Καβάφη, που εμπεριέχεται στο σχολικό εγχειρίδιο της Α Λυκείου.
Δραματικό ερώτημα / θέμα: Στοιχεία της ζωής και του έργου του αλεξανδρινού ποιητή Κ.Π. Καβάφη
Ήχος: Χατζηδάκης Μάνος, «Χορός με τη σκιά μου»
Βήμα 2ο: Πρόταση αξιοποίησης της ψηφιακής αφήγησης στη διδασκαλία
Σκεπτικό: Η  αξιοποίηση της ψηφιακής αφήγησης προτείνεται στο αντικείμενο της λογοτεχνίας της Α΄ Λυκείου. Στόχος της εφαρμογής  είναι να εξοικειωθούν οι μαθητές με πολυτροπικά και μη γραμμικά κείμενα και στη συνέχεια να αναπτύξουν δεξιότητες παραγωγής τέτοιων κειμένων, με τη βοήθεια πολυμεσικού υλικού.
Χρήση ψηφιακών εργαλείων:
- Πρόγραμμα επεξεργασίας βίντεο: Windows Movie Maker (για τη δημιουργία της ψηφιακής αφήγησης)
- Βιντεοπροβολέας (για την παρουσίαση του βίντεο)
- Φυλλομετρητής: Mozilla
- Ιστοσελίδες αναζήτησης:  google.com
- You Tube
- Scanner
- Πρόγραμμα επεξεργασίας ήχου (για τη μετατροπή του ήχου σε mp3)
Στόχοι:
Διδακτικοί: αναμένεται οι μαθητές
- να γνωρίσουν βασικά στοιχεία της ζωής του Καβάφη
- να κατανοήσουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ποίησής του
- να παρατηρήσουν τις διάφορες προσωπογραφίες του ποιητή
Παιδαγωγικοί: αναμένεται οι μαθητές
- να ενεργοποιήσουν τη φαντασία τους
- να αναπτύξουν την ομαδοσυνεργατική μάθηση
Τεχνολογικοί: αναμένεται οι μαθητές
- να εξοικειωθούν με τα εργαλεία της ψηφιακής αφήγησης
- να αποκτήσουν δεξιότητες ψηφιακού γραμματισμού
- να αναζητήσουν πληροφορίες από το διαδίκτυο, να επιλέξουν και να τις αξιοποιήσουν
Τεκμηρίωση: κλίμακα αξιολόγησης με βάση τα 7 στοιχεία της αφήγησης
1. Εστίαση αφήγησης (είναι ξεκάθαρος ο σκοπός και η εστίαση της αφήγησης;)
2. Δραματικό ερώτημα (κινητοποιεί το ενδιαφέρον;)
3. Συναίσθημα (δημιουργεί συγκίνηση;)
4.Φωνή (ταιριάζει η μουσική επένδυση με το αφήγημα;)
5. Εικόνες (η επιλογή των εικόνων συνεισφέρει στην κατάλληλη οπτικοποίηση της αφήγησης;)
6. Οικονομία (η αξιοποίηση των πόρων της αφήγησης αποδίδει επαρκώς την επιλεγμένη ενότητα ή απαιτούνται περισσότερες λεπτομέρειες;)
7. Ρυθμός (είναι εξασφαλισμένη η αναγκαία συνοχή στην αφήγηση ή υπάρχουν χάσματα;)
Τα παραπάνω κριτήρια αξιολόγησης θα περιληφθούν σε φύλλο αξιολόγησης που θα συμπληρωθεί από τους ίδιους τους συμμετέχοντες μαθητές στα πλαίσια της διαδικασίας της αυτοαξιολόγησης, με βάση τη διαβαθμισμένη πεντάβαθμη κλίμακα (Likert): «1=πάρα πολύ, 2=πολύ, 3=αρκετά, 4=λίγο, 5=καθόλου».
Επέκταση: Το βίντεο μπορεί να αξιοποιηθεί και στη διδασκαλία της Έκφρασης-Έκθεσης (Α Λυκείου), Θεματική ενότητα «Περιγραφή προσώπου» και στη διδασκαλία  της Έκφρασης-Έκθεσης (Β Λυκείου), Θεματική ενότητα «Βιογραφικό σημείωμα/Βιογραφία- Αυτοβιογραφία».
Επίσης, οι μαθητές μπορούν να ασκηθούν στη δημιουργία διαφορετικών μορφών αναπαράστασης αυτού του υλικού, να μετασχηματίσουν, δηλαδή, το πληροφοριακό υλικό του βίντεο σε άλλη μορφή ψηφιακής αφήγησης, δοκιμάζοντας εναλλακτικά εργαλεία (π.χ. το prezi.com, το power-point).

Δημιουργός: Μεταξούλα Μανικάρου

Χριστoύγεννα με το πρόγραμμα παρουσιάσεων prezi

Τετάρτη 21 Δεκεμβρίου 2011

Έθιμα Χριστουγέννων on Prezi